Choć termin ten jest często pomijany w aspekcie nauki historii sztuki to niewątpliwie odgrywa w niej jakąś rolę. Niemniej należy się jednak przed nim pochylić, aby dostrzec jego wpływ na inspiracje artystyczne, które znalazły swoje odzwierciedlenie w nurtach XX wieku. Książka Andrzeja Turowskiego to niezbędne studium wiedzy dla prawdziwych miłośników sztuki, którzy pragną przyjrzeć się bliżej konceptualnym wizjom przeniesionym wprost ze świata przyrody.
Biologiczna wizja sztuki
Jeśli wcześniej nie spotkaliście się z tą terminologią to już spieszę z wyjaśnieniem. Biomorfizm jest pojęciem określającym wzory, kształty czy zachowania organizmów żywych, uwiecznionych w sztuce. Z resztą, jak sami pewnie zwróciliście uwagę, frazę tę możemy podzielić na “Bio” i “Morfizm”, które są zarówno odniesieniem do biologii jak i formy czy kształtu. Choć “romans” biologii z techniką potrafi owocować projektami pokroju technologii Boston Dynamics, tak w połączeniu ze sztuką może tworzyć konceptualne wizje wzorowane na faunie i florze.
Jest kilka rzeczy, które w pewien sposób definiują naturę. Jedną z nich jest jej zdecydowane uwielbienie do długich, zaokrąglonych kształtów – do obłości. Trudno bowiem szukać na świecie kształtów idealnie prostych. Wpływ tej zasady, zauważalny jest w sztuce nie tylko przy dziełach naturalizmu, dostrzec go można w surrealizmie czy modernizmie, zarówno w rzeźbach, co w malarstwie. Zainteresowanie światem bakterii, obserwacje ptaków, motyli, obijających się o brzeg fal zburzonego morza czy ludzka cielesność, to mały procent inspiracji, które mogły towarzyszyć XX – wiecznym artystom. Właśnie o nich i o ich pracy, w szczegółowy sposób opowiada w książce “Biomorfizm w sztuce XX w.” Andrzej Turowski.
Naukowy esej
“Biomorfizm w sztuce XX w.”, to naukowa podróż przez pasję, fascynację, a nawet fetysze. Odbiorca od samego początku przeprowadzany jest przez niejednoznaczne skrzyżowania biologii i sztuki z technologią czy równie często filozofią. To książka, która jak żadna inna, podkreśla wpływ przyrody na XX wieczną sztukę.
Książka jest dziełem naukowym, czyli dość specyficznym. Naukowy język, a także mnogość terminów z biologii, sztuk, technikii czy filozofiii mogą sprawić, że lektura okaże się zbyt trudna dla przeciętnego czytelnika, nie zaznajomionego z tematem. To sprawia, że tytuł ten ma wysoki próg wejścia. Jest to niewątpliwie naukowe studium i tak trzeba do niego podchodzić. Jeśli historia sztuki jest Ci kompletnie obca, ciężko będzie Ci się odnaleźć w tym niewątpliwie pięknym połączeniu XX wiecznej sztuki z naturą.
Jeśli zainteresowało Was spojrzenie na sztukę z tej perspektywy, to książka Biomorfizm w sztuce XX wieku Andrzeja Turowskiego dostępna jest na stronie Wydawnictwa Słowo / Obraz Terytoria, pod tym adresem – Link.
DK 17.05.2020